donderdag 29 december 2016

Helleborus orientalis



Zoals ik al eens eerder schreef is niet elke Helleborus een kerstroos. 
Wat ikzelf de allerleukste Helleborus vindt is de lente roos, de Helleborus orientalis
Dit is een oersterke vaste plant waarvan elke zaailing uniek is
Je hebt ze met witte, rose, roodrose, bijna zachtgeel en bijna zwarte bloemen. 
Dan zijn er nog bloemen met spikkels en vlekken en je hebt nog enkelbloemige, halfgevulde en gevulde bloemen. 
Er zijn zoveel mogelijkheden wat kleur en vorm betreft dat je je tuin vol kunt zetten met allemaal verschillende vormen. 
Ik heb zelf een stuk of 20 verschillende vormen in mijn tuin staan en dan ook nog eens een hoop zaailingen daarvan, die ook allemaal min of meer verschillen van hun ouders. 
Zoals ik eergisteren schreef zijn er bij sneeuwklokjes ook een hoop vormen, maar daar zijn de verschillen vaak miniem. 
Bij de Helleborus orientalis zijn de verschillen duidelijker. 
Het leuke van deze lenteroos is dat ze vaak in december hun knoppen al laten zien. 
Hier begint de voorpret dus ook al vroeg. 
De meeste lente rozen bloeien in februari en maart volop.
Net als bij de sneeuwklokjes kunnen de prijzen van de planten erg hoog zijn. 
Ik kan mij nog goed herinneren dat ik een keer met mijn vrouw naar een Helleborusdag van een bekende kwekerij ben geweest. 
Ik zei nog tegen mijn vrouw dat we de hele reis niet gingen maken zonder met minstens ėėn plant naar huis te gaan. 
Bij aankomst stond er al een rij ongeduldige kopers voor de poort. 
Toen de poort openging golfden een paar honderd mensen langs de bedden met Helleborus die toen allemaal in bloei stonden. 
Naar prijzen werd niet gekeken. 
Hebberige handen gristen de planten voor onze neuzen weg. 
Uiteindelijk wist ik 3 planten te bemachtigen (die bij elkaar 63 euro kosten!). 
Ik heb nog steeds elk jaar plezier van die planten.
De volgende dag liep ik weer als adviseur op onze eigen winkelvloer. 
Natuurlijk verkochten wij toen ook bloeiende lenterozen. 
Op een gegeven moment kwam ik in gesprek met een dame die twijfelde over de aanschaf van een mooi exemplaar. 
"Wel duur hè", "die Helleborus." "Tien euro!"   
Ik moest toen glimlachen en vertelde haar het verhaal over de Helleborus gekte en dat ikzelf de dag ervoor 63 euro had uitgegeven voor 3 plantjes.   
Lachend laadde zij de plant in haar winkelwagentje.


dinsdag 27 december 2016

Sneeuwklokjes



De winter is amper begonnen, maar de dagen beginnen al te lengen. 
Het zijn maar seconden of halve minuutjes, maar we zijn weer op weg naar de lente. 
Op die weg naar de lente moeten we in de wintermaanden genieten van alle kleine stapjes die de natuur maakt.
Bij mij in de tuin steken duizenden sneeuwklokjes hun groene neusjes al boven de grond uit. 
Met die groene neusjes kunnen ze de temperatuur en de lengte van de dagen goed bijhouden. 
Is de temperatuur en de lengte van de dag naar hun zin, dan haasten ze zich om hun vrolijke witte bloempjes uit te laten groeien en te laten bungelen in de wind. 
Voorpret is ook pret. 
Vaak duurt de voorpret langer dan de pret zelf. 
Laten we dus genieten van die kleine dingetjes.
Sneeuwklokjes zijn er in diverse soorten en heel veel variëteiten.  
Er zijn mensen die zichzelf Galanthofiel noemen. 
Dat betekent: liefhebber van de Galanthus, de wetenschappelijke naam van het sneeuwklokje. 
Ik ben wel eens in een tuin geweest waar vele tientallen variëteiten in de tuin stonden. 
Leuk hoor, maar na 10 soortjes heb ik het wel gezien. 
Het is grappig om een sneeuwklokje met grote en met kleine bloemen te zien, met lange en met korte stelen, met gevulde en met enkele bloemen, met grote of met kleine groene vlekjes op het bloemblaadje, maar dan is het voor mij mooi geweest. 
Ik heb zelf een stuk of 5, 6 verschillende, maar de gewone, simpele Galanthus elwesii is mij mooi genoeg.
De echte Galanthofiel trekt in de late winter naar Groot-Brittannië om de nieuwste sneeuwklok aan te schaffen. 
Dat daar dan prijzen van enkele tientallen of vele tientallen ponden worden neergeteld voor één bolletje is normaal.
De tijd om sneeuwklokjes als bolletje te planten is al lang weer voorbij, maar regelmatig worden ze bij ons aangeboden in een potje. 
Als je ze nu koopt kun je ook de lente zien naderen. Het leuke is dat het er elk jaar meer worden. 16 jaar geleden had ik misschien 100 bolletjes, nu, ik schreef het al, duizenden.



zaterdag 24 december 2016

Fijne kerstdagen gezond, groen 2017

Wij wensen iedereen fijne kerstdagen en gezond, groen 2017.
We hebben in 2017 nog veel tuintips, mooie tuinverhalen en tuin ideeën voor jullie in petto.
Samen met Intratuin Numansdorp maken we er een mooi groen jaar van.
gr. Peter en Patricia

Wormen.



Toegegeven, wormen die in de grond leven hebben geen hoog knuffelgehalte, maar neem van mij aan: geen worm, geen tuin.
De hele natuur zit mooi in elkaar en alles wat in de natuur leeft, heeft daarin zijn plaats en zijn nut.
Wat is dan het nut van de slijmerige worm? 
We begrijpen allemaal wel dat de worm er is om de merel en andere vogels, de pad, 
de mol, de egel, enzovoorts van voedsel te voorzien. 
Hij is niet geschapen om de visser van aas te voorzien, maar om de grond te bewerken. Wormen zijn er in verschillende soorten en maten. 
De grote regenworm maakt holen die van hoog naar laag lopen. De regenworm maakt daardoor de grond beter waterdoorlatend. 
Hij trekt organisch materiaal de grond in en verteerd dat. 
Vaak zie je afgevallen bladeren opgerold rechtop in de grond staan of tussen de stenen van het terras. 
Dat heeft de regenworm gedaan. 
Hij helpt dus ook mee om je tuin op te ruimen.
Een andere belangrijke worm is de rode compostworm.   
Dat zijn ook belangrijke wormen die meehelpen het organische materiaal in de grond om te zetten in voor planten opneembare stoffen.
Hoe meer wormen in de grond, hoe beter je grond is en wordt. 
Wormen verzetten, met hun alle, bergen grond. 
Ze verplaatsen het, ze vermengen het, ze verluchtigen het. 
Ze kitten grond deeltjes aan elkaar met hun slijmlaag. 
Ze maken kanaaltjes in de grond waar planten wortels graag in groeien. 
Kortom, wormen zijn de allerbeste tuin mannetjes die je maar kunt bedenken. 
Je hoeft ze niet te betalen dus ze kosten niks, maar ze leveren een hoop op. 
Ik krijg af en toe wel eens iemand op de zaak die vraagt of ik een middeltje heb tegen wormen. 
Ze maken, vinden zij, van die lelijke wormen hoopjes in het gazon of op het terras. 
Gelukkig kan ik die mensen op het juiste spoor zetten. 
Betere grond dan die wormen hoopjes kun je je bijna niet voorstellen. 
Er zijn mensen die er geld voor betalen. 
Het is namelijk te koop als wormenmest. 
Wormenmest kun je in grote hoeveelheden gratis krijgen als je de wormen te eten geeft. Meng regelmatig potgrond en compost (mijn compostbakken zijn in feite  wormenkwekerijen) door de grond en je krijgt automatisch meer wormen en wormenmest. Je planten zullen je dankbaar zijn.





woensdag 21 december 2016

Viburnum tinus --GROOT en klein--



Ik kan mij nog goed herinneren dat een jaar of 25 geleden de Viburnum tinus op de Nederlandse markt kwam. 
Het was toen iets heel bijzonders, een groenblijvende plant die in de wintermaanden bloeit en die het uitstekend op kleigrond doet. 
Er was toen één beperking: de plant was nog zo onbekend dat men niet wist of de plant wel voldoende winterhard was. 
Na een aantal winters was het echter wel duidelijk: tinus is winterhard. 
Dat wil dus zeggen dat de plant zonder enige vorm van bescherming 10 graden vorst kan verdragen. 
Als de plant in pot staat is die 10 graden vorst echt wel het matje. 
Bij 11 graden vorst bevriest ze. 
In de tuin kan de plant een aantal graden vorst meer verdragen. 
De afgelopen 25 jaar zijn er 2 winters geweest waarin de Viburnum tinus een flinke klap heeft gehad. 
Let wel, ik spreek hier over ervaringen uit de Hoekse Waard, woon je in het oosten van het land, dan kunnen er meer winters zijn geweest waarin de tinus het lastig heeft gehad.

Enfin, toen eenmaal bleek dat de plant redelijk betrouwbaar winterhard was, kwamen er steeds meer selecties op de markt. 
We hebben normaal gesproken een stuk of 7 verschillende tinussen in huis. 
De verschillen zitten hem vooral in de uiteindelijke grootte van de plant, de kleur van de bloemknoppen en de tint van het blad. 
Er is ėėn selectie de kleinste en dat is de ‘Eve Price’. 
De gewone Viburnum tinus kan met gemak  250 cm hoog worden. 
De ‘Eve Price ‘ wordt ongeveer 100-125 cm hoog.

Alle tinussen houden van volle zon en zullen daar het rijkst bloeien. 
Schaduw wordt uitstekend verdragen, maar de bloeirijkheid zal er minder zijn. 
Snoei wordt uitstekend verdragen, maar doe dat direct na de bloei. Dus stel dat de plant 11 april uitgebloeid is, snoei hem dan 12 april. 
13 april mag ook, maar wacht er niet weken of maanden mee. 
Geef de plant tijd om opnieuw te groeien en bloemknoppen aan te leggen. 
Door snoeien krijg je wel minder van de leuke blauwe besjes die na de bloei gevormd kunnen worden, maar een tuinier(ster) moet keuzes maken.


zondag 18 december 2016

Sneeuw en ijs.



Het ziet er weer niet naar uit dat we een witte Kerst krijgen. 
Velen vinden dat jammer, want het blijft altijd een idyllisch gezicht, zo’n wit landschap. 
Er zijn ook een hoop mensen die het prima vinden. 
Het scheelt gestook, gekrabbel en geslip.

Voor alle tuinliefhebbers is het sowieso jammer dat er in de wintermaanden geen laag sneeuw in de tuin ligt. 
Bij sneeuw denk je aan kou en bevriezing, maar neem van mij aan dat er niets zo goed beschermd tegen vorst als een laag sneeuw. 
Onder een sneeuwlaag kan het velen graden warmer zijn dan erboven. 
Veel planten die bij een koude winter zonder sneeuw het loodje leggen, komen lachend de winter door onder hun knusse sneeuwdekentje.

Zo heb ik eens een verhaal gehoord van een kweker die onder andere Erodium amabile ‘Bishops Form’ kweekt. 
Dat is een bodembedekkend reigersbekje dat maandenlang bloeit met rose bloempjes. 
Hij verkoopt dat plantje over heel Europa en Azië en heeft voor de veiligheid op zijn foto-etiket laten drukken dat de plant niet goed winterhard is. 
Dat is de plant wel, maar zonder bescherming en een elfstedentocht voor de deur zal het plantje sneven.

Op een gegeven moment kreeg de kweker een klacht uit de Oekraïne, het plantje is daar volkomen winterhard en de tekst op het etiket bracht de klanten aldaar in twijfel. 
Of de kweker die tekst wilde verwijderen. 
Wat bleek? 
Doordat daar elk jaar een dikke laag sneeuw lag in de wintermaanden, was de Erodium volkomen winterhard.

Ik heb het al eerder gezegd: de winterhardheid van een plant laat zich niet in een aantal graden Celsius uitdrukken.   
De plaatselijke omstandigheden spelen een grote rol.